Stokkers, L. (Lieke) (2017) Vragen naar het vraaggedrag van patiënten: een kwalitatief onderzoek naar de ervaringen van patiënten en de rol van sociale verwachtingen bij het stellen van vragen tijdens een medisch consult. thesis, Other studies (UMCG).
![[img]](https://umcg.studenttheses.ub.rug.nl/style/images/fileicons/text.png) |
Text
Stokkers_2017.pdf Download (857kB) |
Abstract
Vanuit de maatschappij wordt van patiënten verwacht dat ze zelf verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen gezondheid en zorg (Raad voor Volksgezondheid en Zorg, 2012; Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, 2014). Om eigen regie te voeren is het nodig om actief op te treden en mondig te zijn in de gezondheidzorg. Toch is het niet vanzelfsprekend dat iedere patiënt in staat is om mondig te zijn en vragen stelt aan een arts. In opdracht van het Universitair Medisch Centrum Groningen is dit onderzoek uitgevoerd met als doel inzicht te krijgen in de ervaringen van patiënten bij het stellen van vragen aan een arts tijdens een medisch consult. Daarbij is onderzocht in hoeverre verwachtingen vanuit de sociale omgeving, de maatschappij en vanuit artsen invloed hebben op het stellen van vragen door patiënten tijdens een medisch consult. De Theory of Planned Behavior is gebruikt om te achterhalen wat het vraaggedrag van patiënten kan verklaren. Uit de literatuur komt naar voren dat er vrijwel niets bekend is over patiëntervaringen waar sociale verwachtingen een invloed spelen rondom het vraaggedrag van patiënten. Om die reden is explorerend onderzoek uitgevoerd aan de hand van de kwalitatieve onderzoeksbenadering van Hennink, Hutter en Bailey (2011). Interviews zijn gehouden met tien patiënten die voor een eerste consult op de afdeling Orthopedie kwamen. Met behulp van een interviewschema zijn de patiënten geïnterviewd. Deze interviews zijn vervolgens geanalyseerd met het programma ATLAS.ti Sommige patiënten voelden zich niet gehinderd bij het stellen van vragen, maar bij sommigen leek dat wel het geval. Dat waren met name oudere patiënten, wat te maken kan hebben met het vroegere heersende idee ‘doctor knows best’ waarbij het niet gebruikelijk was om vragen te stellen aan de arts. De voorbereiding lijkt van belang te zijn voor het vraaggedrag van patiënten. De ene patiënt bereidt vragen voor en de ander doet dit niet. Dit heeft te maken met de hoeveelheid ervaring patiënten hebben opgedaan met arts-patiënt gesprekken, met eerdere klachten en door het praten met andere mensen, maar ook met het vertrouwen in de arts en het karakter van de patiënt. Toch hoeft de manier van voorbereiding niet altijd uit te maken, want ook opspelende emoties van de patiënt en de informatieverstrekking van de arts lijken het vraaggedrag van patiënten altijd te kunnen beïnvloeden. Sociale verwachtingen lijken in meer en mindere mate het vraaggedrag van patiënten te beïnvloeden. De mate van invloed door de directe sociale omgeving, de maatschappij en vanuit artsen op het vraaggedrag van patiënten verschilt. Zo blijkt dat de directe sociale omgeving invloed kan uitoefenen op patiënten bij het bedenken en stellen van vragen tijdens een medisch consult. Patiënten vergaren informatie door met anderen binnen het sociale netwerk te praten en gebruiken deze informatie als input voor de vragen die ze bedenken om de arts te stellen. Enkele geïnterviewde patiënten stellen vragen, omdat dit van personen uit hun directe sociale omgeving moet. Minder duidelijk is de invloed vanuit de maatschappij en vanuit artsen op het vraaggedrag. Sommige patiënten gebruiken het internet als informatiebron voor het bedenken van vragen. Daarnaast lijken de geïnterviewde patiënten tegenwoordig anders aan te kijken tegen het stellen van vragen aan een arts dan dat zij vroeger deden. Patiënten lijken te weten dat de arts van hen verwacht dat ze alle informatie moeten geven aan de arts en de arts vragen moet stellen als ze informatie niet begrijpen. Geen van de geïnterviewde patiënten stelt vragen, omdat zij het idee hebben dat de maatschappij, de overheid of artsen dit van hen verwachten. Als patiënten vragen willen stellen, stellen ze deze omdat ze dit over het algemeen zelf willen en laten ze zich niet beïnvloeden door sociale verwachtingen.
| Item Type: | Thesis (Thesis) |
|---|---|
| Supervisor name: | Pols, dr. J. |
| Supervisor name: | Jansen, dr. D.E.M.C. and Tol, dr. D.G. van |
| Faculty: | Behavioural and Social Sciences |
| Awards/prices: | geen |
| Keywords: | Vraaggedrag Patient, Theory of Planned Behaviour, Kwalitatief onderzoek, arts-patiënt communicatie, Sociologie |
| Date Deposited: | 25 Jun 2020 10:42 |
| Last Modified: | 25 Jun 2020 10:42 |
| URI: | https://umcg.studenttheses.ub.rug.nl/id/eprint/346 |
Actions (login required)
 |
View Item |